html ders notları (ders 10)

HTML Nedir?

HTML (Hypertext Markup Language); yazı, grafik, ses, film gibi pek çok farklı yapıdaki verilerden oluşabilen hypertext bir dökümanı formatlamak ile ilgili komutlar içeren bir yorumlayıcı programlama dilidir. Dökümanın hypertext olması, bir dökümanın ya da bir parçasının, başka bir dökümanın içinden çağırılabilmesini ifade eder. Çağırılan, aynı döküman içinde bir kısım ya da network üzerinde herhangi bir makinada yer alan başka bir döküman veya dökümanın bir kısmı olabilir. HTML programlama dilini kullanarak, kompakt ve etkileşimli Web sayfaları hazırlayabiliriz.

Her yararlı ve iyi şeyin gelişmekte olduğu gibi, HTML dili de gelişmeye uğramış ve zaman içinde değişik versiyonları çıkmıştır. Bunlara kısaca bir göz atmakta yarar vardır.
HTML Versiyonları

HTML 1.0: Bu versiyon, daha sonra geliştirilen versiyonlarla karşılaştırılınca, çok kısıtlı yeteneklere sahip olduğu anlaşılır. Bu nedenle HTML 1.0 ile yaratılan dökümanlar da oldukça basittir. HTML 1.0 dökümanlarının temel özellikleri şöyle özetlenebilir: Çok seviyeli başlıklar, paragraflar, hipermetin referansları, maddelenmiş listeler için özel formatlama.

HTML 2.0: Bu versiyon, 1994 yılından önce Web dökümanlarında kullanılan eklentiler ve özellikler temel alınarak hazırlanmıştır. Bu versiyonun beraberinde getirdiği temel yenilikler ise, satır içi görüntüler ve doldurulabilen formlardır.

HTML 3.0: Bu versiyonun sağladığı yeni özellikler şu temel başlıklar altında incelenebilir: Sayfa görünümü üzerinde ileri derecede kontrol, manşetler, görüntülerdeki popüler noktaların istemci tarafında işlenmesi, özelleştirilmiş listeler, istemci çekme/sunucu itme özellikli dinamik dökümanlar, matematik dökümanlar, stil yaprakları, form içi tablolar.
HTML Editörleri

HTML kodları herhangi bir editörde yazılabilir. Örneğin; bu iş için Unix üzerinde pico, vi; DOS altında MSDOS Edit, Windows textpad ya da herhangi bir metin editörü kullanılabilir. Fakat, HTML komutlarını hatırlamak, iyi bir programcı için bile güç bir iş olduğu için, tüm HTML konutlarını hatırlamamıza gerek bırakmayan özel HTML editörleri geliştirilmiştir. HTML editörleri çok yararlı programlardır. Birçok işi görsel menüler yardımıyla kolaylıkla yapabilmemizi sağlarlar, fakat, sayfamızda yapmak istediğimiz birtakım şeylere editörün özellikleri izin vermezse, o zaman HTML koduna müdahale etmemiz, yapmak istediğimiz şeyi HTML komutlarını kullanarak gerçekleştirmemiz gerekir. Ayrıca, Java Appletleri ve bazı CGI teknikleri ekleyebilmek için de sayfamızın HTML formatıyla uğraşmamız gerekir. HTML Editörlerini kabaca iki gruba ayırabiliriz.

1) Bu gruba giren editörler, HTML komutlarını menüler ya da bazı butonlar yardımıyla döküman içine yazmanızı, ilgili ortamlari kolayca olusturmanizi saglar. Bu editörlerden bazilari, yazdiginiz HTML kodunun sonuçlarını bir "preview" pencereden görmenizi saglarlar. Hemen hepsi, tüm HTML belirteç ve komutlarının anlatıldığı yardım dosyaları sunarlar. Bu tip editörlerin hemen hepsi, kolay web sayfası hazırlama sihirbazları (wizard) sunarlar. Böylece, bazı boşlukları doldurarak basit bir web sayfasını kolayca oluşturabilirsiniz. Ayrıca, hemen hemen tüm editörler, hazırladığınız sayfaları bir web sunucusuna (FTP ya da HTTP protokolü ile) gönderebilmek için gerekli araçları (web publishing) da içerirler. Bu editörler, çoğunlukla, dökümanınız içinde kullandığınız HTML komutlarını farklı renklerde göstererek sayfanınızın oluşturulma sürecini kolaylaştırırlar. Çoğu editör, bazı temel JavaScript programları/özellikleri ekleme ya da hareketli GIF resimlerini (animated GIF) kolayca hazırlamanızı sağlayabilirler. Bu editörlerden bazıları, hazırladığınız web sayfalarındaki HTML kodlarını kontrol edebilirler ve hatalı/eksik kullanımları saptayabilirler. Bunları yapan bazı yardımcı programlar da vardır.Bu editörlerden bazıları HotDog Pro , HomeSite, Web Edit, HotMetal ve DiDo 'dur.

2) Bu gruba giren editörler, yazdiginiz anda tüm formatlama özellikleri ile birlikte görebildiğiniz (WYSIWYG - what you see is what you get) türden "görsel HTML editörleri"dir. Bu programlar kullanılarak, karmaşık HTML kodlarına bulaşmadan oldukça iyi sayfalar oluşturabilirsiniz. Bu tip editörlerden bazıları, aynı anda doğrudan HTML koduna da müdahele edebilmenize olanak tanır. HTML yardımı, kolay sayfa hazırlama sihirbazları, heceleme, web sunucusuna dosya gönderebilme gibi özellikleri bu programlar da, genellikle, sunarlar. Benzer şekilde, buton hazırlama, JavaScript programları/komutları ekleme ya da hareketli GIF resimlerini (animated GIF) kolayca hazırlamanızı sağlayabilecek özellikler de bu programlarda son günlerde sıkça karşılaştığımız özelliklerden. Popüler web istemcilerinden olan Netscape Navigator (4.x) bünyesi içinde yer alan "Composer" bu tür bir editör. Eger Netscape 3.x kullanıyorsanız web editörü bu ürünün Gold sürümünde. Popüler görsel editörlerden bazıları Microsoft Front Page, Symantec Visual Page, Adobe Page Mill, Claris Home Page' dir. Ayrıca, Microsoft Internet Explorer 4.x sürümü ile birlikte "Front Page Express" adıyla, orijinal ürünün daha basit bir sürümü de ücretsiz dağıtılmaktadır.

İkinci gruba giren editörlerden Microsoft FrontPage, hem yüksek oranda HTML kodlaması gerektiren uygulamaların çok kolay yapılabildiği görsel editör özelliği ile, hem de düz HTML kodunu degiştirebilmenize olanak tanıması ile kullanım alanı gittikçe artan popüler bir editördür.